Krzysztof Jerzy Nowak – Ortotyk
Magister Fizjoterapii – Akademia Wychowania Fizycznego 
Józefa Piłsudskiego w Warszawie, wykonuje Gorsety doleczenia skolioz typu Rigo Cheneau (WCR – Wood Rigo Cheneau).
Członek Międzynarodowego towarzystwa naukowego SOSORT – Międzynarodowe Towarzystwo Ortopedycznego i Rehabilitacyjnego Leczenia Skolioz
Certyfikowany wykonawca gorsetów AlignClinicw San Mateo, USA (http://www.align-clinic.com/wcrcertifiedpractitioners.html) , czołowej placówki na świecie która oferuje gorsety do leczenia skolioz. W AlignClinic pracował i uczył się bezpośrednio u Granta Wooda.
Krzysztof ukończył również kursy pod okiem innych czołowych specjalistów, w tym u samego dr Manuela Rigo z Barcelony, który jest twórcą klasyfikacji i nowoczesnego podejścia do projektowania gorsetów Cheneau http://www.bspts.net/
Dodatkowo Krzysztof posiada tytuł mistrza rzemiosła polskiego nadany przez Izbę Rzemiosła w zawodzie Obuwnik Ortopedyczny.
Prowadzi zajęcia dla studentów Wydziału Rehabilitacji warszawskiej AWF z przedmiotu Ortotyka i protetyka narządu ruchu. ( cz. Samokształcenia w placówce wykonującej zaopatrzenie ortopedyczne)
Kursy i staże:
Tytuł pracy magisterskiej:
Wpływ modyfikacji zaopatrzenia ortopedycznego na wybrane parametry chodu u dzieci z MPD. – promotor dr Marcin Bonikowski – Mazowieckie Centrum Neuropsychiatrii w Zagórzu.
2008 – 2012 – kursy organizowane prze fundację WANDAFONDS – Interdyscyplinarne leczenie dzieci z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym
2013- 2014 – Nauczyciel na kursach WANDAFONDS, prowadzący część dla ortotyków.
09/2013 – Staż w OIM ORTHOPEDIE (niegdyś NoppeOrthopedie) w Noordwijkherhout
08/2017 – 10/2018 nauka wykonywania gorsetów WCR pod okiem Granta Wooda – AlignClinic San Mateo, USA. Zakończona pozytywnym wynikiem i akredytacją do wykonywania gorsetów do leczenia skolioz.
03/2018 – The Chêneau-Brace following Rigo Principles Bundesfachshule fur Orthopedietechnik – https://www.ot-bufa.de/ – Kurspraktyczny pod okiemdrManueala Rigo.
10/2018 – 5th Conference on Advancements in Conservative Treatment of Scoliosis – San Mateo, California
11/2018 – Orthoutions, Rosenheim. 3rd Seminar: THE CHÊNEAU BRACE AFTER RIGO. – prowadzącadr Mina Jelacic – www.ortholutions.de
04/2019 – konferencja SOSORT, San Francisco, USA
I wiele dodatkowych kursów orgaznizowanych przez firmy takiej jak FIOR & GENTZ, OTTOBOCK, OSSUR …..
Czym jest skolioza?
Skolioza to trójpłaszczyznowe zaburzenie osiowości kręgosłupa. O skoliozie mówimy w momencie kiedy skrzywienie w płaszczyźnie czołowej przekracza 10 stopni wg Cobba.
Składowe skrzywienia to:
- boczne skrzywienie kręgosłupa w płaszczyźnie czołowej,
- rotacja kręgów,
- skrzywienie w płaszczyźnie strzałkowej (odchylenie od normy proporcji kifoza-lordoza).
Skoliozy możemy podzielić na:
- wrodzone,
- nerwowo-mięśniowe,
- idiopatyczne (ok 80%).
Skoliozy idiopatyczne w zależności od momentu pierwszej diagnozy dzielimy na:
- wczesnodziecięce (poniżej 3 roku życia),
- dziecięce (3–9 roku życia)
- młodzieńcze (10-18 rok życia)
Częste pytania dotyczące gorsetowania:
Czy gorset jest ciężki i niewygodny?
Dobrze wykonany i dopasowany gorset nie powinien być niewygodny. Wszystkie nadane korekcje są odczuwalne, lecz nie wpływają na komfort użytkowania. Gorset typu Rigo Cheneau nie jest ciężki, jest lekki co zapewnia rodzaj użytego materiału i możliwie maksymalne wycięcie otworów.
Jak długo należy chodzić w gorsecie?
Jeśli lekarz nie zaleci inaczej, gorset powinien być noszony 22-23 h na dobę. Okres przyzwyczajania do gorsetu powinien trwać maksymalnie 2 tyg. Podczas których pacjent stopniowo zwiększa ilość czasu jaki spędza w gorsecie. Gorset noszony jest do momentu w którym wzrost kostny zatrzyma się i skolioza się ustabilizuje.
Czego mogę oczekiwać po terapii gorsetem?
Głównym celem gorsetowania jest zatrzymanie postępującego skrzywienia. Nie mniej jednak bardzo często obserwujemy znaczne zmniejszenie się skoliozy.
Czy gorset widoczny jest pod ubraniem?
To zależy od wielkości, typu skrzywienia i tego jak dopasowane jest ubranie. W zdecydowanej większości przypadków zauważenie gorsetu pod ubraniem jest dość trudne.
Czy gorset przeszkadza w codziennych czynnościach?
Nie. Jeśli gorset jest dobrze dopasowany podczas przymiarki nie powinien on w najmniejszym stopniu przeszkadzać czy też uniemożliwiać codziennych aktywności.
Rigo–Cheneau
Jest to gorset wykonany z materiału termoplastycznego na Hiperskorygowanym (ang. Hyper-corrected) modelu gipsowym (skanie 3D) pacjenta.
Ogólna zasada korekcji polega na derotacji kręgów i normalizacji w płaszczyźnie strzałkowej, co w połączeniu z siłami korekcyjnymi bezpośrednio na miejsca wypukłe oraz elongacją da nam korekcję całej trójwymiarowej wady.
Pierwszy gorset tego typu, został zaprojektowany przez prof. Cheneau, następnie koncepcję rozwinął prof. Rigo (Barcelona). Właśnie prof. Rigo dokonał klasyfikacji skolioz idiopatycznych pod kątem gorsetowania, na podstawie
której dobiera się podtyp gorsetu dla konkretnego pacjenta.
Sam gorset jest lekkim zaopatrzeniem, które dobrze zaprojektowane i wykonane jest wygodne. Jego głównym założeniem jest zatrzymanie pogłębiającej się wady. Składa się ze stref przyparcia i stref odciążających (okien) które ułatwiają obserwację skoliozy i dopasowania gorsetu.
Gorset Rigo-Cheneau w Zakładach Ortopedycznych im. Wacława Omiotka wykonywany jest w całości przez Mgr Krzysztofa Nowaka, który wykonywania tego typu zaopatrzenia uczył się na zagranicznych stażach u najlepszych specjalistów na świecie. (Allign Clinic San Mateo, USA i Laggarigue, Bordeaux, France) oraz uczestniczył w kursach, w tym również prowadzonym bezpośrednio przez Prof. Rigo. Rigo–Cheneau
Klasyfikacja Rigo
Klasyfikacja Rigo dzieli skoliozy pod kątem gorsetowania na 4 typy, które następnie dzielą się na podtypy. Decyzja o przynależności do danego podtypu jest priorytetowa, na jej podstawie dokonuje się decyzji o tym jak będzie wyglądał gorset.
Wyjaśnienie pojęć występujących w klasyfikacji:
TP – Transition Point
Punkt w którym jeden łuk przechodzi w drugi.
Counter tilting
Ustawienie względem siebie kręgów L4 i L5 określające to czy są one ustawione równolegle. Pozytywny objaw oznacza że nie są i L4 jest widocznie odchylony od L5.
CSL – central sacral line
Linia wyznaczająca środek symetrii, poprowadzona ze środka kości krzyżowej ku górze.
Skoliozy trójłukowe A
A1 główna krzywizna – Pojedynczy, długi łuk piersiowy
Kryteria kliniczne:
- Miednica przesunięta na stronę wklęsłą łuku piersiowego,
- Tułów przesunięty na stronę wypukłą łuku piersiowego,
- Długi garb żebrowy, schodzący w kierunku lędźwi.
Kryteria radiologiczne:
- Szczyt łuku piersiowego Th9-Th11,
- Th1 po stronie wypukłej łuku piersiowego,
- TP po stronie wypukłej łuku piersiowego,
- L4 przechylony w stronę wypukłą łuku piersiowego.
A2 – główna krzywizna – Pojedynczy łuk piersiowy i minimalny (lub jego brak) łuk lędźwiowy
Kryteria kliniczne:
- Miednica przesunięta na stronę wklęsłą łuku piersiowego,
- tułów przesunięty na stronę wypukłą łuku piersiowego,
- zauważalny garb piersiowy, brak lub minimalna wyniosłość lędźwiowa.
Kryteria radiologiczne:
- Szczyt łuku piersiowego T8-T9,
- Th1 po stronie wypukłej łuku piersiowego,
- TP po stronie wypukłej łuku piersiowego,
- L4 równoległy do kości krzyżowej.
A3 – główna krzywizna – Pojedynczy łuk piersiowy i minimalny (lub jego brak) łuk lędźwiowy
Kryteria kliniczne:
- Miednica przesunięta na stronę wklęsłą łuku piersiowego,
- tułów przesunięty na stronę wypukłą łuku piersiowego,
- wyraźny garb piersiowy, mała wyniosłość lędźwiowa.
Kryteria radiologiczne:
- Szczyt łuku piersiowego Th9-Th11,
- Th1 po stronie wypukłej łuku piersiowego,
- TP po stronie wypukłej łuku piersiowego,
- L4 przechylony w stronę wypukłą łuku piersiowego.
Skoliozy czterołukowe B
B1 – główna krzywizna – Duży łuk piersiowy i duży lędźwiowy lub duży łuk piersiowy i duży łuk piersiowo lędźwiowy
Kryteria kliniczne:
- Miednica przesunięta na stronę wklęsłą łuku piersiowego,
- tułów przesunięty na stronę wklęsła łuku piersiowego,
- garb żebrowy i wyniosłość lędźwiowa lub lędźwiowo-krzyżowa.
Kryteria radiologiczne:
- TP przesunięty na stronę wklęsłą łuku piersiowego,
- T1 przesunięty na stronę wklęsłą łuku piersiowego,
- pozytywny objaw counter tilting L4-L5,
- szczyt łuku piersiowego Th7-Th9,
- szczyt łuku lędźwiowego L2 lub szczyt piersiowo-lędźwiowy L1 (Th12).
B2 – główna krzywizna – Duży łuk piersiowo-lędźwiowy z małym łukiem piersiowym
Kryteria kliniczne:
- Miednica przesunięta na stronę wypukłą łuku piersiowego,
- tułów przesunięty na stronę wklęsłą łuku piersiowego,
- duża wyniosłość piersiowo-lędźwiowa i mały garb piersiowy.
Kryteria radiologiczne:
- TP po stronie wklęsłej garbu piersiowego,
- T1 po stronie wklęsłej garbu piersiowego,
- pozytywny objaw counter tilting kręgów L4-L5 (czasem L3-L4),
- szczyt łuku piersiowego Th7,
- szczyt łuku piersiowo lędźwiowego Th12.
Skoliozy typu C*
C1 – główna krzywizna – Łuk piersiowy bez łuku lędźwiowego
Kryteria kliniczne:
- Miednica wyśrodkowana,
- tułów wyśrodkowany,
- czasem zauważalny garb piersiowy.
Kryteria radiologiczne:
- TP na linii pośrodkowej,
- T1 na linii pośrodkowej,
- szczyt łuku piersiowego Th8 (ew. Th7 lub Th9),
- negatywny objaw counter tilting L4- L5.
B2 – główna krzywizna – Duży łuk piersiowo-lędźwiowy z małym łukiem piersiowym
Kryteria kliniczne:
- Miednica wyśrodkowana,
- tułów wyśrodkowany,
- zauważalny garb piersiowy i zauważalna wyniosłość lędźwiowa.
Kryteria radiologiczne:
- TP na linii pośrodkowej,
- T1 na linii pośrodkowej,
- negatywny objaw counter tilting L4-L5,
- szczyt łuku piersiowego Th8,
- szczyt łuku lędźwiowego L2.
*TYP C – Nie pasujące do trójłukowych ani czterołukowych (NON A, NON B type)
Skoliozy jednołukowe E
E1 – główna krzywizna – Pojedynczy łuk lędźwiowy bez skrzywienia piersiowego
Kryteria kliniczne:
- Miednica przesunięta na stronę wklęsła łuku lędźwiowego,
- tułów przesunięty na stronę wypukłą łuku lędźwiowego,
- zasem zauważalny garb lędźwiowy, bez garbu piersiowego.
Kryteria radiologiczne:
- TP przesunięty na stronę wypukłą łuku lędźwiowego,
- Th1 przesunięty na stronę wypukłą łuku lędźwiowego,
- szczyt łuku lędźwiowego L2.
E2- główna krzywizna – Pojedynczy łuk piersiowo lędźwiowy
Kryteria kliniczne:
- Miednica przesunięta na stronę wklęsła łuku piersiowo-lędźwiowego,
- ułów przesunięty w na stronę wypukłą łuku piersiowo-lędźwiowego,
- zauważalny garb piersiowo-lędźwiowy bez garbu piersiowego.
Kryteria radiologiczne:
- TP po stronie wypukłej garbu piersiowo-lędźwiowego,
- Th1 po stronie wypukłej łuku piersiowo-lędźwiowego.
Bibliografia:
1: A specific scoliosis classification correlating with brace treatment: description and reliability Manuel D
Rigo1, Mónica Villagrasa1, Dino Gallo
2: The Chêneau concept of bracing-biomechanical aspects.
Rigo M1, Weiss HR.
3: COMPARISON OF SURFACE TOPOGRAPHY AND X-RAY VALUES DURING IDIOPATHIC SCOLIOSIS
TREATMENT USING THE CHÊNEAU BRACE (THE CHÊNEAU BRACE SYSTEM)
Grant I. Wood
Jak wygląda proces produkcji
Skanowanie
Dzięki skanowaniu 3D możemy szybko, sprawnie i precyzyjnie uzyskać podstawę do stworzenia gorsetu, nie musimy już gipsować pacjenta od góry do dołu, by potem wylewać ciężki i trudny do obrobienia pozytyw gipsowy.
Projektowanie
Dzięki skanowaniu 3D możemy szybko, sprawnie i precyzyjnie uzyskać podstawę do stworzenia gorsetu, nie musimy już gipsować pacjenta od góry do dołu, by potem wylewać ciężki i trudny do obrobienia pozytyw gipsowy.
Rodin 4D to francuska firma specjalizująca się we wdrażaniu najnowocześniejszych technologii do produkcji indywidualnego zaopatrzenia ortopedycznego. W Zakładach Ortopedycznych im. W. Omiotka korzystamy ze skanera, oprogramowania i frezarki.
Frezowanie
Gotowy projekt wędruje do frezarki 3D, która z pianki poliuretanowej, szybko i z uwzględnieniem wszelkich szczegółów wykona pozytyw. Następnie już w klasyczny sposób odbywa się formowanie gorsetu z materiałów termoplastycznych.
Przymiarka
Jest to bardzo ważny etap. To podczas przymiarki odbywa się dokładne dopasowanie gorsetu, przycięcie, doszlifowanie i sprawdzenie czy gorset spełnia swoją funkcję. Taka przymiarka może trwać nawet 2h. Następnie gorset jest wykańczany i wydawany pacjentowi wraz z instrukcją użytkowania
Za dział odpowiada:
